Higiena systemów klimatyzacji sprawą priorytetową dla naszego zdrowia

O regularnym czyszczeniu i konserwacji systemów klimatyzacji trzeba przypominać wszystkim użytkownikom tych urządzeń z uporem maniaka, ponieważ od systematycznego serwisowania zależy nie tylko prawidłowe działanie całego systemu, ale również zdrowie samych użytkowników. Pamiętajmy, że klimatyzacja sama w sobie nie jest szkodliwa. Niebezpieczeństwo dla zdrowia stwarza jedynie instalacja nieodpowiednio i nieregularnie serwisowana.

Instalacja klimatyzacyjna powinna zostać tak zaprojektowana, aby, oprócz właściwych warunków termicznych, dostarczała również powietrze o określonej czystości pyłowej, gazowej oraz mikrobiologicznej. Na jakość powietrza w pomieszczeniu zamkniętym wpływa przede wszystkim skuteczność jego oczyszczania na filtrach znajdujących się w klimatyzacji, a także odpowiednia eksploatacja całej instalacji.

Narodowy Instytut Bezpieczeństwa i Zdrowia (ang. National Institute for Occupational Safety – NIOSH) kilka lat temu przeprowadził badania w ponad 500 budynkach w Stanach Zjednoczonych. Okazało się, że w ponad 50 proc. przypadków główną przyczyną wnoszonych skarg odnośnie jakości powietrza w pomieszczeniach wewnętrznych dotyczy systemów HVAC (ang. Heating, Ventilation, Air Conditioning).

Najczęstszym powodem zanieczyszczeń cząstkami stałymi, mikroorganizmami oraz nieprzyjemnym zapachem zamkniętych pomieszczeń klimatyzowanych jest zły stan higieniczny systemu klimatyzacji, powstały najprawdopodobniej na skutek zaniedbania lub niewłaściwej konserwacji urządzeń.

W pomieszczeniach zamkniętych mamy do czynienia z zanieczyszczeniami stałymi, gazowymi oraz biologicznymi (np. kurz, pyłki roślin, roztocza, zarodniki grzybów pleśniowych itp.). Negatywny wpływ na nasz organizm mogą mieć również związki chemiczne emitowane m.in. przez materiały budowlane, a także dwutlenek węgla oraz biozanieczyszczenia pochodzące od ludzi. Ponadto zbyt duża wilgoć, produkty spalania, takie jak np. tlenek węgla, dym tytoniowy, aerozole kosmetyczne, czyszczące oraz dezynfekujące także negatywnie wpływają na stan powietrza w pomieszczeniach zamkniętych.

Niewłaściwe serwisowanie systemu klimatyzacji, a także zaniedbania związane z utrzymaniem odpowiedniej higieny urządzeń mogą doprowadzić do występowania wielu groźnych dla człowieka chorób, a także mają negatywny wpływ na ogólne samopoczucie osób przebywających w klimatyzowanych pomieszczeniach zamkniętych.

Okresowe czyszczenie i konserwacja systemu klimatyzacji powinny się odbywać przed każdym sezonem. Standardowo producenci wymagają w ramach gwarancji urządzenia co najmniej dwóch profesjonalnych przeglądów systemu klimatyzacji w ciągu roku (na wiosnę i na jesieni).

Ogólnie rzecz biorąc, klimatyzacja to w zasadzie urządzenie bezobsługowe. Jednak sposób jej działania jest ściśle związany z wymianą powietrza przez wymienniki ciepła (parownik, skraplacz), co skutkuje tym, że wcześniej czy później na ich powierzchni, na filtrach oraz na łopatkach wentylatora zgromadzi się kurz, pył, zarodniki grzybów, pleśni, bakterii oraz innych niebezpiecznych dla ludzkiego zdrowia mikroorganizmów.

Najwięcej zanieczyszczeń zatrzymuje system filtrów. I to właśnie on powinien przede wszystkim być systematycznie czyszczony, co najmniej raz na 3 miesiące. Standardowe filtry, tzw. zgrubne, można oczyścić z wykorzystaniem łagodnego środka czyszczącego i niewielkiej ilości środka bakteriobójczego. Filtry, których zadaniem jest zatrzymywanie najmniejszych cząsteczek zanieczyszczeń, najczęściej są poddawane wymianie na nowe. Z uwagi na bardzo łatwy dostęp do filtrów znajdujących się w klimatyzacji, każdy użytkownik takich urządzeń może samodzielnie zadbać o czystość tych elementów bez konieczności wzywania profesjonalnych serwisantów.

Warto również na własną rękę przynajmniej raz w roku poddać dokładnemu czyszczeniu niektóre elementy jednostki wewnętrznej, jak np. panele urządzenia. Gruntowne czyszczenie wnętrza klimatyzacji oraz jej poszczególnych elementów należy natomiast zlecić profesjonalnym serwisantom w ramach corocznych przeglądów sezonowych. Takie czyszczenie i konserwacja wymagają demontażu niektórych elementów urządzenia oraz użycia specjalistycznych substancji chemicznych.

Każde urządzenie mechaniczne, w tym również klimatyzacja, wymaga systematycznej konserwacji oraz gruntownego czyszczenia, ponieważ w urządzeniach klimatyzacyjnych podczas procesu chłodzenia powietrza wydzielana jest duża ilość wilgoci, która sprzyja rozwojowi szkodliwych dla człowieka mikroorganizmów. Pamiętajmy o tym!